U organizaciji Narodne univerzitetske biblioteke Republike Srpske i prijedorske Narodne biblioteke „Ćirilo i Metodije“ u Pozorištu Prijedor su promovisane knjige „Sarajevo 1914“ Vladimira Dedijera, „Sarajevski atentat“ Vojislava Bogićevića i Odjeci: Evropska štampa o Sarajevskom atentatu i Julskoj krizi te otvorena istoimena izložba i održana javna debata.
Istoričar Željko Vujadinović je istakao da je ova dokumentarno promocija sastavni dio promocije projekta „Izučavanjem istorije do pomirenja“.
-Svi mi znamo značaj Prvog svjetskog rata i tek nakon sto godina svjesni smo činjenice o istorijskim posljedicama koji je ovaj rat prouzrokovao na kasniju evropsku i svjetsku istoriju – rekao je Vujadinović.
On je dodao da je u okviru ovog projekta urađeno nekoliko izdanja za koje smatraju da su važni i danas.
-To se prije odnosi na ponovno izdanje knjige Vladimira Dedijera za koju je poznato da je najkompletnija studija o sarajevskom atentatu i jedna od najkompletnijih studija o uzrocima Prvog svjetskog rata jer je stvorio izuzetnu istorijsku građu za pisanje toga djela – rekao je Vujadinović.
On je dodao da se u dokumentarnoj građi koju ovaj projekta promoviše nalaze i stenogramske zabilješke sa suđenja Gavrilu Principu i drugovima koje je sredinom pedesetih godina prošlog vijeka priredio Vojislav Bogićević koji se pedeset godina bavio istorijom Mlade Bosne i istorijom samog atentata i njegovim učesnicima i posljedicama.
-Nešto sasvim novo u ovom projektu su odjeci evropske štampe o atentatu 1914.godine i julskoj krizi i u tom dijelu projekta je ekipa od dvanaest naučnika analizirala pisanje štampe velikih svjetskih sila u tom vremenu, ali i onih država čije reakcije nam do sada nisu bile poznate kao što su Švedska, Turska i Bugarska, a sadrži i naučnu analizu tih dešavanja – rekao je Vujadinović.
Svaka publikacija je štampama u tiražu od 1.000 primjeraka.
U debati na ovu temu u Prijedoru su učestvovali Bojan Stojnić i Dragoslav Ilić te moderator Zoran Pejašinović, a prema zaključcima učesnika ove debate, na osnovu predočene istorijske građe, rata bi bilo i bez sarajevskog atentata.
Tekst – S.Tasić
Video – RTRS
Foto – Aleksandar Drakulić – www.prijedordanas.com
