Većina romske djece ne ide u školu, a samo pojedinci se školuju na fakultetima, što predstavlja jedan od najvećih problema ove manjinske zajednice u RS.
Konstatovano je to na tradicionalnom okupljanju Roma u Gradiški, povodom svjetskog Dana Roma. Aleksandar Mašić, predsjednik Saveza Roma RS kaže da se pored obrazovanja, ova nacionalna manjina suočava sa brojnim problemima kao što je nezaposlenost i stambeno zbrinjavanje.
Kaže da su upravo ekonomske poteškoće romskih porodica uzrok skromnog procenta školovanja, iako se broj učenika u romskim sredinama svake godine povećava.
– Tokom nekoliko posljednjih godina radili smo na implementaciji akcionih planova za poboljšanje statusa Roma. Ključni zadaci, na osnovu ovih programa su obrazovanje, zapošljavanje, stambeno zbrinjavanje i zdravstvena zaštita. To su četiri neodvojiva segmenta – kaže Mašić, koji je i predsjednik Udruženja Roma u Gradiški.
On naglašava da su entitetske i opštinske vlasti, u sredinama sa najbrojnijom romskom populacijom u Republici Srpskoj, prepoznali potrebe Roma i da je, upravo zahvaljujući toj saradnji ostvarenoj uz pomoć međunarodnih finansijera i donatora, ostvaren bitan društveni napredak.
– Jeste problem školovanje ali se ne smije zanemariti ni zapošljavanje. Akcenat je i na djeci koja završavaju srednje obrazovanje i fakultete i svi bi trebalo da imaju razumjevanja za njih. Zapošljavanje izostaje, skroman broj Roma ima bolje plaćeno radno mjesto, a većina je uglavnom angažovana u komunalnim preduzećima – rekao je Ramo Salešević, potpredsjednik Saveza Roma RS i predsjednik romskog udruženja u Prijedoru, jednoj od sredina, zajedno sa Gradiškom, Bijeljinom, Modričom i Prnjavorom, sa najbrojnijom romskom zajednicom.
Dane Malešević, ministar prosvjete i kulture RS smatra da se status Roma u Srpskoj, kojih ima 30.000, konstantno poboljšava.
Krajnji cilj je potpuni obuhvat romske djece osnovnim i srednjim obrazovanjem jer su za to, smatra Malešević, stvoreni povoljni uslovi. Romi od resornog ministarstva u prvom i drugom razredu dobijaju besplatan školski pribor i udžbenike koje od trećeg razreda objezbeđuju lokalne zajednice. Postoje i druge olakšice, stipendije, materijalna i druga podrška.
U vlastima Republike Srpske, spremni su za uvođenje romskog jezika u sistem obrazovanja, ali je problem u nastavnom kadru.
– Da bi uveli romski jezik u škole potreban nam je nastavni kadar kojeg sada nemamo. Nastojimo podstaći mlade i fakultetski obrazovane Rome da usavrše jezik, da steknu neophodna zvanja za rad u nastavi – rekao je Malešević na skupu Roma u Gradiški.
On je podsjetio da su Romi veoma privrženi svojoj kulturi, očuvanju nacionalne baštine, tradicije, običaja, jezika i pisma te umjetničkog stvaralaštva, u čemu imaju punu podršku resornog ministarstva.
Primjer za pohvalu
Među malobrojnim Romima iz Gradiške koji su uspješni studenti je Elvis Mujkić (22) iz Rovina, student treće godine Ekonomskog fakulteta u Banjaluci. On je osvojio više nagrada na studentskim takmičenjima iz oblasti finasijskog sektora, a prethodno je bio đak generacije u gradiškoj Srednjoj stručnoj i tehničkoj školi. Stipendista je Udruženja „Obrazovanje gradi BiH”, te Ministarstva prosvjete i kulture RS. Elvis se dugo bavi folklorom i umjetnošću, a sada je koreograf u KUD-u „Dukati” iz Laminaca.
EuroBlic