U Javnoj ustanovi Spomen-područje “Donja Gradina” juče je održana radionica pod nazivom “B.C.” u kojoj je učestvovalo 35 učenika srednjih škola iz Kozarske Dubice i Prijedora.
Ovi inicijali su označavali Bačićevu ciglanu, koja je bila dio industrijskog kompleksa “Prometna zadruga” u Jasenovcu, osnovanog 1929. godine, u kome je kasnije podignut zloglasni logor Nezavisne Države Hrvatske /NDH/ “Jasenovac”.
O stradanjima u zloglasnom logoru i Bačićevoj ciglani učenicima je govorila viši kustos u Spomen području “Donja Gradina” Tanja Tuleković, profesor geografije Branko Borovnica je govorio o migracijama u holokaustu, a profesor istorije Željko Žeželj o temi “Ustaški pokret, organizacija i ustrojstvo NDH”.
Tulekovićeva je rekla da je srednjoškolcima približena istina o najvećim brutalnostima koncentracionog logora “Jasenovac” uz pomoć dokumentarnih fotografija ciglane prije formiranja NDH, iz perioda postojanja koncentracionog logora “Jasenovac”, kao i fotografijama njenih ruševina.
“Cilj ove radionice je da jednim svakodnevnim predmetom ispričamo priču o zloglasnom koncentracionom logoru ‘Jasenovac’, a u ovom slučaju taj predmet je cigla sa urezanim inicijalima ‘B.C.’, koji označavaju označavaju Bačićevu ciglanu, koja je, ustvari, bila dio industrijskog kompleksa ‘Prometne zadruge’ u Jasenovcu osnovane 1929. godine”, rekla je Tulekovićeva.
Ciglana je bila u vlasništvu ugledne i bogate srpske porodica Bačić iz Jasenovca, odnosno oca Jovana i njegovih sinova Ozrena i Uroša, koji su učestvovali u kulturnom, vjerskom i sportskom razvoju mjesta.
Tulekovićeve je podsjetila da su ustaške novine “Hrvatski narod” 23. avgusta, 1941. godine objavile da su počeli javni radovi na isušivanju Lonjskog polja, a javnost je obaviještena o gradnji baraka za radnike koji će regulisati sistem odvodnih kanala i raditi na isušivanju zemljišta u ovom polju pored rijeke Save.
“Međutim, iza toga se krilo podizanje koncentracionog logora u Jasenovcu. Na imanju Ozrena Bačića, koje se prostiralo na istočnoj strani naselja Jasenovac i lijevoj obali Save, na površini od 125 hektara podignut je `Logor tri`. Unutar ovog prostora dominirala je ciglana, te je centralni logor jasenovačkog sistema ustaških logora dobio naziv Logor tri-Ciglana”, objasnila je Tulekovićeva.
Učenici su u pratnji kustosa i predavača obišli grobno polje “Topole”, ostatke “Tvornice sapuna” i “Topolu užasa” u Spomen-području “Donja Gradina”.
Radionica je inspirisana istoimenim stručnim tekstom, a organizator je Javna ustanova Spomen područje “Donja Gradina” u saradnji sa Srednjoškolskim centrom “Nikola Tesla” iz Kozarske Dubice i Ugostiteljsko-ekonomskom školom iz Prijedora.
SRNA
Foto – kozarskadubica.org